Siber Zorbalık Nedir?

Siber zorbalık; başka bir kişiyi taciz etmek, tehdit etmek, utandırmak, kişisel verilerini çalmak veya bir başka amaç ile hedef almak için dijital cihaz ve sanal ortamların kullanılmasıdır. Sosyal medya, sanal oyun, forumlar gibi dijital ortamlarda kullanıcılara karşı teknik veya ilişkisel anlamda zarar verecek bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanarak yapılan paylaşımlar ve davranışların tamamı siber zorbalık kapsamına girmektedir. Bir başkasını incitmek veya utandırmak için tasarlanmış veriler, bireylerin kişisel bilgilerinin (mesajlar, fotoğraf ve videolar dahil olmak üzere) paylaşılması, çevrimiçi tehditler, kaba/agresif metinler, tweetler, gönderiler veya mesajların tümü bir siber zorbalık ürünü olarak kabul edilmektedir. Bunun yanı sıra dedikodu, trolleme, dışlama, sahte hesap açma, kandırma, manipüle gibi olumsuz veya yıkıcı tekrarlayan davranışlar siber zorbalık olarak kabul edilmektedir.

Hangi Siber Suçlar için Cezai Yaptırımlar Bulunur?

Siber zorbalık kavramı dijitalleşen dünyada bireylerin sıklıkla karşı karşıya kaldığı, toplumsal düzen üzerinde her geçen gün etkisini arttıran olumsuz bir durumdur. En az gerçek hayatta karşılaşılan zorbalık durumları gibi tehlikeli olmakla birlikte bireylerin yaşantılarında sosyal, psikolojik ve ekonomik olarak yıkıcı etkilere sebep olabilmektedir. Bu nedenle, bireylerin zarar görmesinin önüne geçmek ve haklarını koruma altına almak amacıyla sanal ortamlarda karşılaşılan olumsuzluklar da kanunlar hükmünce suç kabul edilmekte ve ilgili cezai yaptırımlar uygulanmaktadır.

Bu nedenle 5237 sayılı Suç Ceza Kanunu gereğince suç kabul edilen aşağıdaki eylemlerin gerçekleştirilmesi durumunda siber zorbalık davranışları cezai yaptırım uygulamaları kapsamında yer alacaktır:

• Haberleşmenin gizliliğini ihlal
• Ayrımcılık
• Tehdit
• Kişisel verilerin kaydedilmesi
• Kişilerin huzur ve sükununu bozma
• Kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması
• İntihara yönlendirme
• Eziyet

Siber Zorbalığa Maruz Kaldığımda Ne yapmalıyım?

1. Siber zorbalık ile mücadelede en önemli adım ilk olarak kendinizin veya çocuklarınızın zorbalığa maruz kaldığını fark etmek ve durumu olduğu haliyle kabullenmek olacaktır. Çoğu zaman bireyler bir şekilde kendilerine karşı yapılan olumsuz ve yıkıcı davranışların bir suç olduğunun bilincinde olamıyor veya durumu kabul etmek istemiyor olabilir. Ancak siber zorbalık gerekli önlemler alınmadıkça bireylerin hayatında daha yıkıcı etkilere sebep olabilecek ve onları maddi, manevi ciddi boyutlarda etkileyebilecek bir suçtur. Bu nedenle siber zorbalık ile mücadelede hızlı davranmak ve sırasıyla gerekli adımları takip etmek çok önemlidir.
2. İkinci olarak, siber zorbalığa maruz kalmanıza neden olan durumun fiziksel bir kanıtını (örneğin aldığınız hakaret içerikli bir mesajın ekran görüntüsü) oluşturun. Bu adımda ekran görüntülerini hemen almak, görüntülerin sonradan silinmesi ihtimaline karşı bireylerin lehine olabilecek en iyi önlemdir.
3. Bunun adımdan sonra süreç ile ilgili ayrıntılı bilgi almak için Bilişim Teknolojileri Kurumu (BTK)’na ait ALO-166 numaralı İnternet Bilgi İhbar Hattı’nı arayabilirsiniz.
4. Elinizde bulunan kanıt ile en yakın karakol, emniyet müdürlüğü, Cumhuriyet Başsavcılığı gibi kurumlar veya siber@egm.gov.tr adresine doğrudan başvuruda bulunabilirsiniz.
5. Başvurunuzu tamamladığınızda elinizde bulunan kanıtların yanı sıra yetkililerce IP adresi incelemesi yapılmaktadır. Suç içeren yorum, paylaşım gibi içeriklerin bir delili olmadığı durumlarda ise paylaşımı gören diğer kullanıcıların tanıklığına da başvurulabilmektedir.